Di Sait Vo Lusérn



07/10/2016
()

DAZ KHLUMMA MER VON ZIMBARN

Come ogni anno, anche quest’estate il lago di Lavarone non ha mancato di attirare sull’altipiano migliaia di turisti



Disar summar o iz vorgånt in an bichtlar un von fèrie atz mer izta aromai gistånt lai a schümmaz gedenkh. Ma in ta’ vo haüt, nèt aniaglaz magen günnen zo giana atz mer alle sümmar un asó sichar vil laüt, azpi i, soin bidar gest kontent zo haba an spètscho bazzar nidar nåmp zo machanen an sbimmar in di barmen summartang: dar sea vo Lavròu. Bintsche mearar baz a groaza hülbe, boma macht fadige zo venna afti låntkart, ’z “mer von zimbarn”, gesek von an aroplå, parirt soin a potzl pitt grümman kristall boda glentzeget tortimìtt ünsarn pèrng. Soi vrischez bazzar iz guat zo sbimmada lai in di bermarstn tang von djar: sinamai in höbiat odar in snitt di belesan gianda inn pittar tuta vo sub – i hånse gesek pitt moin oang! Furse barte nèt soin gåntz normal, i giz zuar, ma miar, dar sea gevalltmar zo sbimmada von earst tang von prachant fin in di lestn tang von herbestmånat, az iz schümma bèttar. Sbimmen in sea vo Lavròu iz åndarst, pezzar un destrar baz in alln in åndarn sean bode khenn, un ditza in gratzia in hert bazzar boda arkhint von ünsarn pèrng. Di altn kontarn ke tortimitt in sea soinda ettlane birbln boda mang ziang untar bazzar a mentsch. I però hån nia gebarnt nicht, seånka azzeda håm gesbump durch un her sichar hundartar vert. Ma ’z izta no eppaz boda macht disan sea uantze: gianante umminum, sekma nindart vo bo ’z khint, allz ditza bazzar, un no mindar sekma bo ’z geat. Defatti ’z bazzar loaft untar earde un geat zo geriva in di rütsch von Valimpach un vo sèmm – azpida khütt dar nåm – loaftz nidar in di Tschint. A gekhennatz stördjele vo disedjar kontart ke in di uraltn zaitn, in platz von sea vo Lavròu, izta gest a balt. Umme disan balt izta auvarkhent a schaüla strait zbisnen zboa prüadar. Vor straf, Gottarhear hatt gemacht untargian disan balt un hatten gedekht pitt bazzar. Sichar iz ke in pon von sea, boda iz nèt tiavar baz 16 mètre, hattma gevuntet stökh vo vaüchtn un puachan boda, asó schètzanda di schentziètt, soin eltar baz zboatausankh djar. Dar sea vo Lavròu iz gest di biage von turismo afti zimbar hoachebene: in åhevan von vorgånnatn djarhundart gekhennate hoache, schraibar un dökhtür azpi dar Sigmund Freud soin khent auvar zo pasarada soi fraizait. In di sèlln djar, dar sea iz gest a lesegar, stillegar platz, ideal zo rastase un zo lesa au soine pensiare. Haützotage, berden bill gòdarn di rue, lüsnante ’z gevispla von vögela un ’z gepümra von vrösch, schöllat khemmen affon sea mòrgas in aldar vrüa. In tages, balda rivan di fremmegen, höartma nicht åndarst alz gerümbla vo motorredar un di musìk von birthaüsar boda hildart her von alln in saitn. In ta’ vo haüt di rue iz eppaz boda macht di vort un boma böllat vorttraim az demò geat. No eppaz boda nèt geat - un macht a migele di graus o - iz seng ke vil laüt lazzan gian inn in bazzar soine hunt, seånka az ditza berat vietàrt, azpi ma mak lesan bobràll afti kartèlln, ma niamat parirt machasen sovl drauz. Ma disa iz bidar an åndra stòrdja... 
Paolo Pergher

 

Trentino, Di Sait vo Lusérn, venerdì 7 ottobre 2016
DAZ KHLUMMA MER VON ZIMBARN

CONDIVIDI