Di Sait Vo Lusérn



04/11/2016
()

ATTA ZIMBAR HOACHÉBENE SLEDDOG VOR ALLE

Sulle orme dei cani da slitta



Dedicata all’indomabile spirito dei cani da slitta che trasportarono sul ghiaccio accidentato, attraverso acque pericolose e tormente artiche, l’antitossina per seicento miglia da Nenana per il sollievo della ferita Nome nell’inverno del 1925. “Resistenza – Fedeltà – Intelligenza”.

’Z iz baz da iz gisribet untar in an hunt, gimacht pitt aisan, in Central Park vo New York zoa zo gidenkha bazzaz håm dartånt zo tüana Siberian Husky, Alaskan Malamute un åndre sött hunt, in 1925 balda, in da khlumma statt vo Nome, au zöbrest dar Alaska, alle di laüt håm givånk in grüpp un soinda nemear gest medisìn. Zbuantzekh “musher” (asó hoazanda di månnen boda vüarn pitn slitn dise zechatn hunt) håmen augitoalt in bege vo Nenana (boda iz gest girìft dar zug pitn medisìn) at Nome un, in biane mearar baz vünf tang, håmsa gimacht 1.078 kilòmetre tortemìtt in ais, in snea un in bint pitnar khelte boda iz gånt vo di mindar viarzekh atti mindar sintzekh. Azta nèt beratn gest dise månnen pitt soine hunt, di medisì hettata gilekk schiar an månat zo riva un ber boasz bida berat gest no eparùmmaz lente zo magase nemmen. 
Sidar tausankh djar, in dise baitn un khaltn plètz von “Groaz Nòrt”, di slitn gizoget von hunt khemmen ginützt zo traga ummar sachandar un zo magase mövarn un no haüt in klummane baite lentla di hunt soinz di pestn tschelln bo ma mage håm balmase vennt bait von haus un geat bint un snea. 
In ta’ vo haüt, izta però nemear mengl zo giana bait zo höara ren un zo khenna pezzar dise vichar umbrómm dar “sleddog” - a sport boda givàllt in laüt boda, att slitn gevüart vo schümmane vichar, mang durchgian pa beldar un bisan gidekht pitt snea - iz nå zo khemma bichte atta ünsar Zimbar Hoachébene o boda, in 2019 barzte haltn dar bèltkampionàtt von sleddog att earde un snea.
Dar pon vo Milegruam iz khent, vo gåntz biane zait, dar “Centro nazionale federale F.I.M.S.S.” - da belese federazìong vor in sport vo sleddog pitn “musher” - boda est hatt soin sètz proprio in Milegruam. Sa vo disan bimmat, un no mearar untar di Bòinichtn un von zene attn noünzane von hornung 2017, atti sèchtzekh hunt soin gest un bartn bidar soin da zo loava nèt lai attn snea ma atti earde o umbrómm daz bichte, vor disan sport, iz nèt dar snea ma baz da iz zbisnen “musher” un hunt. Dar månn mocht khennen soine vichar, dar mochtze pinntn vorò in slitt någianante bia sa soin: di sèllnen boda vüarn, volgante in börtar von “musher”, gian gipuntent zöbrest, hintar khemmenda di hunt boda loavan bahemme, darnå di sèllnen boda arbatn gerècht a migele bobràll, un di stecharstn gian gihaltet züntrest, nåmp in slit bosa mochan ziang. Pitt acht hunt makma rivan zo loava atti 35/45 kilòmetre atti ur.
’Z iz nèt a dèstra arbat; ma hatt mengl vo vil zait zo lirna bia zo vüara gerècht dise starche ma trotzate hunt ma, azzarze böllt khennen eppaz mearar, est mattarz tüan ena zo giana bait, da in Milegruam (di mitta un di fi ntzta) odar atz Folgrait a Passo Coe. Di khlumman, di khindar von drai atti sècks djar, mang machan a khear vo 15 minutn gisotzt atn slit; di gröazarstn, vo di acht atti viartza djar, mang sa åhevan, pittar hilfe von “musher”, zo vüara an slit gezoget vo zboa hunt, machante a khurtza letzióng vonar viartl ur un a khear vo viartzekh minutn; daz gelaich vor di groazan boda bartn vüarn drai odar viar hunt.
Ditza iz sichar eppaz naügez un bichte vor da Zimbar Hoachébene boda bart zuarrüavan an hauf laüt.

 

Trentino, Di Sait vo Lusérn, venerdì 04 novembre 2016
ATTA ZIMBAR HOACHÉBENE SLEDDOG VOR ALLE

CONDIVIDI